第１９課

文型

１。　日本料理を　食べて　ことが　あります。
２。　日曜日　買い物したり、　映画を　見たり　します。
３。　これから　だんだん　寒く　なります。

例文

１。　インドネシャへ　いった　ことが　ありますか。
　　　...はい、　あります。　３年まえに　友達と　行きました。

２。　富士山を　見た　ことが　ありますか。
　　　...いいえ、　一度も　ありません。　ぜひ　見たいです。

３。　センターで　毎日　何を　しますか。
　　　...日本語を　勉強したり、　講義を　聞いたり　します。

４。　日曜日　どこか　出かけましたか。
　　　...いいえ、　うちで　本を　読んだり、　手紙を　書いたり　しました。

５。　暗く　なりましたね。　電気を　つけましょうか。
　　　...ええ、　お願いします。

６。　お父さんの　病気は　どうですか。
　　　...もう　元気に　なりました。

会話

訪問

ナロン：　ごめんください。
山本　：　やあ、　いらっしゃい。　さあ、　どうぞ。
ナロン：　失礼します。

----------------------------------------

奥さん：　すき焼きです。　食べて　ことが　ありますか。
ナロン：　いいえ、　ありません。　初めてです。
奥さん：　そうですか。　おいしいですよ。
　　　　　どうぞ　たくさん　食べて　ください。

----------------------------------------

ナロン：　もう　９時ですね。
　　　　　そろそろ　失礼します。
　　　　　きょうは　どうも　ありがと　ございました。

Шинэ үгс

掃除します「そうじします」 III（〜する、〜して）　- цэвэрлэх(өрөө)
選択します「せんたくします」　III（〜する、〜して）　- угаах(хувцас хунар)
出かけます「でかけます」　II（でかける、でかけて）　- гадагш гарах, гэрээс гарах
とまります　I（とまる、とまって）　- байрлах, буух(зочид буудалд)
なります　I（なる、なって）　- болох

すき焼き「すきやき」　- Сүкияки(мах ногоотой шөл)
天麩羅「てんぷら」　- Тэнпүра(шарсан загас болон ногоо)
刺身「さしみ」　- Сашими(түүхий загас)
寿司「すし」　- Сүши(будаатай түүхий загас)
歌舞伎「かぶき」- Кабүки(Японы уламжлалт жүжиг)
外国「がいこく」　- гадаад улс
ホテル - зочид буудал

一度も「いちども」　- нэг ч удаа
ぜひ　- үнэхээр
初めて「はじめて」 - анх удаагаа　
だんだん　- аажмаар

ごめんください。 - Уучлаарай. Хүн байна уу. Орж болох уу.(Зочилж байгаа хүн хэлнэ)
さあ。- Заа тэг. Тэгэлгүй яахав.
しつれいします。 - Уучлаарай, өршөөгөөрэй.
そろそろ【しつれいします】。 - Явах цаг болжээ.(явахын өмнө хэлнэ)
【きょう】は　どうも　ありがとう　ございました。 - [Өнөөдрийн] бүх зүйлд баярлалаа.

Дүрэм

үйл үгийн та-хэлбэр

1. та-хэлбэрийг хэрхэн үүсгэх вэ
та-хэлбэрийг үүсгэхдээ тэ-хэлбэрийн тэ болон дэ хэсгийг та болон да -аар сольдог. Үйл үгийн цаг нь өнгөрсөн цаг болж хувирна.

kaite --> kaita
nonde --> nonda
tabete --> tabeta
kite --> kita
shite --> shita

2. та-хэлбэрийг хэрэглэх нь (1)
V-ta koto ga arimasu

Ийм загварын өгүүлбэр нь ямар нэгэн өмнө хийж үзсэн зүйлийг илэрхийлнэ. Тэгж үзсэн, ингэж үзсэн гэсэн утгатай.

Nihon ryoori o tabeta koto ga arimasu. - Би япон хоол идэж үзсэн.

Энэ нь өнгөрсөн тодорхой хугацаанд болсон үйл явдлыг хэлэхээс өөр болох нь харагдаж байна.

Senshuu Nihon-ryoori o tabemashita. - Би өнгөрсөн долоо хоногт япон хоол идсэн.
Watashi wa Indo kara kimashita. - Би Энэтхэгээс ирсэн.

3. та-хэлбэрийг хэрэглэх нь (2)
V-ta + ri, V-ta + ri shimasu

Бид аравдугаар хичээл дээр олон тооны юмсаас заримыг онцолж хэлэхдээ ya-г хэрэглэдэгийг үзсэн. Харин дээр өгүүлбэрийн загвар бол олон тооны үйл явдлаас заримыг онцолж илэрхийлэхэд хэрэглэгдэнэ. Тэгж мэгээд, ингэж бариад гэсэн утгатай. Ийм өгүүлбэрт цаг нь өгүүлбэрийнхээ төгсгөлд илэрнэ.

Nichi-yoobi kaimono shitari, eiga o mitari shimasu. - Бүтэн сайнаар би дэлгүүр хэсэж мэсээд кино үзэж баридаг.
Kinoo kaimono shitari, eiga o mitari shimashita. - Өчигдөр би дэлгүүр хэсэж бариад кино үзэж мүзсэн.

4. ~narimasu
N ni narimasu
Na ni narimasu
A-ku narimasu

narimasu нь ямар нэг зүйлийн төлөв шинж чанар өөрчлөгдөхийг илэрхийлнэ. Монгол хэлний "болох" гэсэн үгтэй дүйнэ. Ийм болох, тийм болох, -рэх гэсэн утгатай.

25-sai ni narimasu - 25 настай болох(25 хүрэх)
genki ni narimasu - эрүүл болох, зүгээр болох
samuku narimasu - хүйтрэх, хүйтэн болох

5. тэ-хэлбэрийг хэрэглэх нь (1-B)
V-te kudasai

Бид арван дөрөвдүгээр хичээл дээр V-te kudasai нь сонсогчоос өгүүлэгч ямар нэг зүйлийг эелдэгээр хүсэх өнгө аясыг илэрхийлдэг болохыг үзсэн. Харин энэ хичээл дээр V-te kudasai нь зөвлөж байгаа байдлыг илэрхийлж байгаа юм. Тэгээрэй , ингээрэй - гэсэн утгатай.

Oishii desu yo. Doozo takusen tabete kudasai. - Амттай шүү. Ахиухан идээрэй.