Saturday, September 09, 2006

一番大切な物

Япон хэлний богино хугацааны сургалт маань талаасаа өнгөрөөд явж байна. Сургалт дуусахад хүний ярьсаныг ойлгодог өөрөө бодсоноо ярьчихдаг болох зорилтыг өмнөө тавьсан билээ. Өнөөдөр зорилгодоо хир ойрхон байгаагаа бодлоо, бодлоо ч гэж дээ багш маань бодогдуулахаар зүйлийг ярьсан юм. Юу сурсанаа эргээд харахад үнэхээр чамлалтай санагдаж сэтгэл үнэхээр зовж байна. Хүний ярьсаныг таамаглахаас биш бараг ойлгохгүй байгаа, өөрөө ярихдаа бас үнэхээр тааруу. Ичмээр л дээ.

Өчигдөр биднийг бодвол нилээд удаан хугацааны сургалтад хамрагдаж байгаа оюутнууд илтгэл тавьж байгааг үзлээ. Ярьж байгаа нь нилээд хурдан мэдэхгүй үг зөндөө байсан болохоор юу яриад байгааг нь барагцаагаар л таахаас биш сайн ойлгож нэг л чадсангүй. Тэгээд өнөөдөр багштайгаа өчигдрийн илтгэлийн талаар ярилцахад багш маань ийн өгүүлэв.

Өчигдөр та нарын сонссон илтгэлд ойлгохгүй юм байна уу гэлээ. Мэдээж мэдэхгүй үг болоод үзээгүй дүрэм зөндөө байгаа байх. Үүнээс болж сайн ойлгоогүй зүйл гарсан байх. Гэхдээ хэл сурахад хамгийн гол зүйл бол хүний ярьсаныг ойлгохоос гадна өөрийгөө илэрхийлэх хүсэл, нээлттэй байдал, санаачлага чухал гэж биднийг зоригжууллаа. Өчигдөрийн илтгэлийг өгсөн сэдвийн дагуу мэддэг үг мэддэг өгүүлбэрийн бүтцээ ашиглаад хийснээс биш тийм ч сонирхолтой зүйл байгаагүй гэж багш маань ярив. Харин манай ангийнхан бол үг цөөхөн мэддэг дүрэм бага үзсэн байгаа ч хамаагүй сонирхолтой зохион бичлэг хийдэг гэж магтлаа. Үг болоод дүрмийг үзээд сурахад амархан, харин дээр дурдсан өөрийгөө илэрхийлэх чадвар, нээлттэй байдлыг тийм ч амархан сурдаггүй учраас хэсэг хугацааны дараа та нар япон хэлэнд 上手 болно гэж бодож байна гэсэн юм.

Энэ яриа надад их урам хайрлаж, итгэл найдварын галд нэгээхэн цучил нэмж өгөв. Багшдаа баярлалаа.

Sunday, August 27, 2006

第23課

文型
1. 外国へ 行く とき、 パスポートが 要ります。

2. この ボタンを 押すと、 きかいが 動きます。

例文
1. 会社へ 行く とき、 いつも 何で 行きますか。
   バスで 行きます。
2. お金が ない とき、 どう しますか。
   友達に 借ります。
3. いつ この 写真を 撮りましたか。
   先週 東京へ いった とき、 撮りました。
4. 仕事は 何時までですか。
   5時までです。 でも、 忙しい とき、 10時ごろまで 働きます。
5. 暇な とき、 いつも 何を しますか。
   テレビを 見たり、 本を 読んだり します。
6. よく スキーに 行きますか。
   いいえ。 学生の とき、 よく行きましたが、 今は あまり 行きません。
7. とうやって 音を 調節 しますか。
   これを 回すと、 調節が できます。
8. 日本語が わからないと、 工場へ 行って、 困りますよ。
   はい、 頑張ります。
9. 駅は どこですか。
   この 道を まっすぐ 行くと、 右に あります。

新しい 言葉

ききます「せんせいに~」 I(きく、きいて) - асуух 「багшаас асуух」
おします I(おす、おして) - дарах, түлхэх
まわします I(まわす、まわして) - мушгих, эргүүлэх
うごきます 「きかい が~」 I(うごく、うごいて) - хөдлөх, ажиллах 「машин техник~」
とまります 「きかい が~」 I(とまる、 とまって) - зогсох 「машин техник~」
でます 「きっぷ が~」 I(でる、でて) - гарах 「тасалбар ~」
ちょうせつします III( -する、-して) - тохируулах
こまります I(こまる、こまって) - бэрхшээлтэй тулгарах
がんばります I(がんばる、 がんばって) - чармайх
わたります 「みちを~」 I(わたる、わたって) - гарах 「зам ~」
まがります 「みぎへ~」 I(まがる、まがって) - эргэх 「баруун тйиш ~」

かなしい - гунигтай
うれしい - баяртай
さびしい - уйтгартай
ねむい - нойрмог

いみ - утга

おつり - хариулт мөнгө
こまかいおかね - задгай мөнгө
「えねえん」 さつ -  「мянгатын」 дэвсгэрт
ボタン - товчлуур

みち - зам
はし - гүүр
しんごう - гэрэл дохио
いま - одоо
まっすぐ - шууд
よく - сайн

こまったな。 - Яанаа!
なんに つかいますか。 - Юунд хэрэглэх вэ?

Дүрэм

1. ~とき、 ~

V энгийн хэлбэр
Aーい
Naーな
N+の
とき、~үед ~, үедээ ~,цагт ~,цагдаа ~

がいこくへ いく とき、 パスポートが いります。 
Гадаад явах үед паспорт хэрэгтэй.

おかね が ない とき、 ともだち に かります。 
Мөнгөгүй үедээ найзаасаа зээлдэг.

せんしゅう とうきょうへ いった とき、 この しゃしんを とりました。 
Өнгөрсөн долоо хоногт Токио явах үедээ энэ зургийг авсан.

いそがしい とき、 10じごろ まで はたらきます。 
Ажил ихтэй үед арван цаг болтол ажилладаг.

ひまな とき、 テレビ を みたり、 ほんを やんだり します。 
Чөлөөт цагаараа зурагт үзэж ном уншдаг.

がくせい の とき、 よく スキー に いきました。 
Сурагч байхдаа цанаар их гулгадаг байлаа.

2. ~と、 ~

V толь бичгийн хэлбэр
V-ない
と、~вал ~, бал ~,магч ~,нгуут ~

Ямар нэгэн учир явдал гарах буюу ямар нэгэн үйл хөдөлгөөн хийхэд ондоо учир явдал үйл хөдөлгөөн аяндаа дагалдан гарах нөхцөлд, өөрөөр хэлбэл өмнөх учир явдал үйл хөдөлгөөн нь дараах учир явдал үйл хөдөлгөөний нөхцөл нь болсон байдалд түрүүчийн учир явдал үйл хөдөлгөөн нь と оор илэрхийлэгддэг.

この バトンを おす と、 きかい が うごきます。 
Энэ товчлуурыг дармагч машин ажилладаг.

にほんご が わからない と、 こうじょう へ いって、 とまります。 
Япон хэл эс мэдвэл үйлдвэрт очоод бэрхшээлтэй тулна.

この みちを まっすぐ いく と、 みぎに えき が あります。 
Энэ замаар шууд явбал баруун гар талд буудал байгаа.

* とийн арын өгүүлбэрт зорилт, хүсэлт, хүсэл, найдлага гэх мэтийн хэллэгийг хэрэглэж болохгүй!

3. を дагавар 2
を дагавар бол үйл үгийн өгүүлэгдэхүүнийг илэрхийлэхэд хэрэглэгддэг тухай Зургадугаар хичээлд үзсэн билээ. Түүнээс гадна あるきます、 わたります、 さんぽします гэх мэт нааш цааш шилжих гэсэн утгатай үйл үгийн хөдөлгөөн явагдах орон зайг(өнгөрөх газар) илэрхийлэхэд хэрэглэгддэг.

はし を わたります。 Гүүрээр гарна.

こうえん を さんぽします。 Цэцэрлэгээр зугаална.

Saturday, August 19, 2006

第17課

文型

1. 写真を 撮らないで ください。
2. 毎日 勉強しなければ なりません。
3. 土曜日の 午後 勉強しなくても いいです。

例文

1. 危ないですから、 この 機械に 触らないで ください。
   。。。わかりました。 気を つけます。
2. コーヒーに 砂糖を 入れましょうか。
   。。。いいえ、 入れないで ください。
3. 工場の 人は 英語が わかりますか。
   。。。 いいえ、 わかりません。
      ですから、 日本語で 話さなければ なりません。
4. 何時にまで センターへ 帰らなければ なりませんか。
   12時までに 帰らなければ なりません。
5. 毎日 レポートを 出さなければ なりませんか。
   。。。いいえ、 毎日 出さなくても いいです。
      毎週 金曜日に 出して ください。

会話

田中: 工場に 中で 機械や 製品に 触らないで ください。
ラオ: わかりません。
ラオ: わあ、 すごい 音ですね。
    田中さん、 あの ロボットの 写真を 撮っても いいですか。
田中: いいえ、 だめです。
    許可を もらわなければ なりません。
ラオ: そうですか、 残念です。

新しい 言葉

忘れます II (わすれる、 わすれて) - мартах 
なくします II (なくす、 なくして) - гээх
しんぱいします III (ーする、 ーして) - санаа зовох
きを つけます II (きを つける、 きを つけて) - анхаарах
いれます I (いれる、いれて) - оруулах
だします I(だす、だして) - гаргах, өгөх, тушаах
とめます II(とめる、とめて) - зогсоох
かえします I(かえす、かえして) - буцаах
ぬぎます I(ぬぐ、 ぬいで) - тайлах(хувцас)
さわります I (さわる、 さわって) - гар хүрэх

たいせつ「な」 - чухал
すごい - сүрхий
あぶない - аюултай

おと - дуу чимээ
ロボット - робот
きょか - зөвшөөрөл
スイッチ - товчлуур
クーラー - хөргүүр
ヒーター - халаагуур
まいしゅう - долоо хоног бүр
~までに - болтол , хүртэл
ですから - ийм учраас

だめです。 - Болохгүй.
ざんねんです。 - Харамсалтай.

Дүрэм

ない хэлбэр
1.ない хэлбэрийг үүсгэх нь.

2.ない хэлбэрийг хэрэглэх нь 1.
V-ない で ください - V-я, ё, е, аарай4.
Адилтгал : V-て ください  V-аарай4.

しゃしんを とらないで ください。 Зураг битгий аваарай.
しゃしんを とって ください。 Зураг аваад өгөөч.

3.ない хэлбэрийг хэрэглэх нь 2.
V-なければ なりません  V-үгүй бол болохгүй
Энэ хэллэг бол зайлшгүй биелүүлэх ёстой үйл явдлыг илэрхийлдэг. Утгын хувьд үгүйсгэсэн өгүүлбэр биш байгааг анхаараарай.

毎日 べんきょうしなければ なりません。
Өдөр бүр хичээлээ хийхгүй бол болохгүй.

4.ない хэлбэрийг хэрэглэх нь 3.
V-なくても いいです V-үгүй ч болно.

どようびの ごご、 べんきょしなくても いいです。

5. Дайвар үг までに.
Үйл хөдөлгөөн нь эцсийн эцэст заавал өрнөх нөхцөлийг илтгэдэг.

よる 12じ までに センターへ かえらなければ なりません。

Tuesday, May 16, 2006

第22課

文型

1. これは わたしが とった 写真です。
2. あそこに いる ひとは リーさんです。

例文

1. これは どこで かった カメラですか。
   新宿で かった カメラです。

2. これは だれが 書いた 絵ですか。 とても 上手ですね。 
   リーさんが 書いた 絵です。

3. あの 眼鏡を かけて いる 人は だれですか。
   田中さんです。

4. 先週 見学した 所は どこですか。
   名古屋自動車です。

5. きのう 見た 映画は どうでしたか。
   とても おもしろかったです。

6. きのうの 午後 何を しましたか。
   車の 部品を 作って いる 工場を 見学しました。

7. 日曜日 いっしょに 遊びに 行きませんか。
   すみません。 日曜日は 友達に 会う 約束が あります。


会話

仕事の あとで

田中: 鈴木さん、 今晩 いっしょに 食事に 行きませんか。
鈴木: ええ、 いいですね。
田中: 木村さんも いっしょに どうですか。
鈴木: すみません。 今晩は しょっと 友達に 会う 約束が ありますから、 また 今度 お願いします。
田中: そうですか。 残念ですね。
鈴木: じゃ、 お先に 失礼します。
田中: お疲れさまでした。

Шинэ үгс

着ます「きます」【シャツを〜】II(着る、着て) - өмсөх[цамц гэх мэт дээгүүр хувцас]
履きます「はきます」【くつを〜】I(履く、履いて) - өмсөх[гутал гэх мэт доогуур хувцас]
被ります「かぶります」【ぼうしを〜】I(被る、被って) -өмсөх[малгай мэтийг толгойд өмсөх]
掛けます「かけます」【めがねを〜】II(掛ける、掛けて) - зүүх[нүдний шил мэтийг]
もって 行きます「いきます」 I(もって 行く、もって 行って) - авах [ямар нэг зүйл]
もって 来ます「きます」 III(もって 来る、 もって 来て) -авчрах [ямар нэг зүйл]

部品「ぶひん」 - хэсэгүүд, эд анги
ヘルメット - дуулга, хамгаалалтын малгай

服「ふく」 - хувцас
口ーと - хүрэм
セーター - хүзүүтэй цамц, свэтр
帽子「ぼうし」 - малгай
眼鏡「めがね」 - нүдний шил

約束「やくそく」 - уулзалтын тов, төлөвлөгөө

メーカー - үйлдвэрлэгч, хийсэн газар

また こんど お願いします。- Дараа дахин асуугаарай. (Хэн нэгний урилгыг хүлээж аваагүй үед сэтгэлийг нь бодсондоо хэлж болно)

お先に【失礼します】。 - Уучлаарай. (Цуг байж байгаад түрүүлж явах болсон бол хэлнэ)

お疲れさま【でした】。- Хийсэн зүйлсд тань баярлалаа.(Хэн нэгний хийсэн зүйлд талархахад хэрэглэнэ. Гэхдээ өөрөөсөө дээд хүндээ хэрэглэхгүй.)

Дүрэм

1. Холбоос
(Энгийн хэлбэрийн өгүүлбэр) N
Бид нэр үг болон тэмдэг нэр нь нэр үгийн тодотгогч болж болдогыг үзсэн( 2, 8 -р хичээлүүд). Энгийн хэлбэрийн өгүүлбэр мөн нэр үгийн тодотгогч болж болно. Нэр үгийг тодотгогч
өгүүлбэр нь ямагт тэр нэр үгийнхээ өмнө ордог.

Rao-san no kaisha( N no N) - Рао гуайн компани.
ookii kaisha(i-тэмдэг нэр N) - том компани
yuumaina kaisha(na-тэмдэг нэр И) - алдартай компани
Rao-san ga jishshuu-suru kaisha.(энгийн хэлбэр N) - Рао гуайн дадлага хийх компани

2. Тодотгогч хэсгийн өгүүлэгдэхүүнийг заах ga дагавар
Тодотгогч хэсгийн өгүүлэхүүнийг заахдаа wa-дагаварын оронд ga-дагаварыг хэрэглэнэ.

Rao-san wa jishshuu-shimasu. - Рао гуай дадлага хийнэ.
Rao-san ga jishshuu-suru kaisha wa Tookyoo-denki desu. - Рао гуайн дадлага хийх компани бол Токио дэнки.

3. Тодотгогч хэсгүүдийн жишээ
1) N wa тодотгогч хэсэг N desu

Kore wa watashi ga totta shashin desu. - Энэ бол миний авсан зураг.

2) тодотгогч хэсэг N wa N desu

Asoko ni iru hito wa Lee-san desu. - Тэнд байгаа хүн бол Ли гуай.
Senshuu kengaku-shita tokoro wa Nagoya-jidoosha desu. - Өнгөрсөн долоо хоногт дадлага хийсэн газар бол Нагоя-мотор.

3) тодотгогч хэсэг N wa {Na|A} desu

Kinoo mita eiga wa totemo omoshirokatta desu. - Өчигдөр үзсэн кино маш сонирхолтой байсан.

4) тодотгогч хэсэг N wa {o|ga} V-masu

Jidoosha o tsukette iru koojoo o kengaku-shimashita. - Автомашин хийдэг үйлдвэрт зочилсон.

Tomodachi ni au yakusoku ga arimasu. - Найзтайгаа уулзах төлөвлөгөөтэй байгаа.

Thursday, May 11, 2006

第20課

例文

1。 あした 東京へ 行く。
2。 毎日 忙しい。
3。 きょうは いい 天気だ。

例文

1。 コーヒーを 飲む?
   ...うん、 飲む。
   ...ううん、 飲まない。

2。 部屋に テレビ ある?
   ...ううん、 ない。

3。 デパートで 何を 買った?
   ...うん、 いいね。

4。 いっしょに ごはんを 食べない?
   ...うん、 いいね。

5。 日本の 食べ物は どう?
   ...おいしいね。

6。 あした 暇?
   ...うん、 暇だよ。

7。 きのうの 試験は どうだった?
   ...難しかった。

8。 漢字を 書く ことが できる?
   ...ううん、 できない。

9。 ちょっと はさみを 貸して。
   ...うん。 でも、 僕も 要るから、 あとで 返して。

会話

パーテイー

田中 : もしもし、 林さんですか。
林の弟: はい、 そうです。
田中 : 田中ですが、 一郎さんを お願いします。

----------------------------------------

田中 : あ、 林君。 あしたの 晩 暇?
林  : うん、 暇だよ。 どうして?
田中 : パーテイーに 行かない?
林  : いいね。 場所は どう?
田中 : 富士ホテル。 6時ごろ ホテルの ロービで 待って いるよ。
林  : わかった。 じゃ、 また あした。

Шинэ үгс

要ります【辞書が〜】I(要る、要って) - [толь бичиг] хэрэгтэй
ぼく - би(Дотны найзтайгаа эрэгтэй хүн watashi-ийн оронд хэрэглэнэ)
きみ - чи(Дотны найзтайгаа эрэгтэй хүн anata-ийн оронд хэрэглэнэ)
〜くん - гуай(Дотны найзтайгаа san-ийн оронд хэрэглэнэ)
うん - тийм(hai-ийн чөлөөтэй хэлбэр)
ううん - үгүй(iie-ийн чөлөөтэй хэлбэр)
こっち - үүгээр(kochira-ийн чөлөөтэй хэлбэр)
そっち - түүгээр(sochira--ийн чөлөөтэй хэлбэр)
あっち - түүгээр(achira--ийн чөлөөтэй хэлбэр)
どっち - хаагуур(dochira--ийн чөлөөтэй хэлбэр)
ばしょ - газар

まって いるよ。 - Би чамайг хүлээж байя.

Дүрэм

1. Хүндэтгэсэн ярианы хэлбэр ба жирийн ярианы хэлбэр
Бидний өнөөдрийг хүртэл үзсэн жишээнүүдэд нэр үгс, i-тэмдэг нэрс, na-тэмдэг нэрс, үйл үгс өгүүлэхүүнээр орсон бол өгүүлбэрийн төгсгөлд desu юмуу -masu орж байсан. Ийм өгүүлэхүүнүүдийг хүндэтгэсэн хэвд байна гэх ба тийм өгүүлбэрийг хүндэтгэсэн хэлбэрийн өгүүлбэр гэнэ.
19-р хичээл хүртэл бид nai-хэлбэр, толь бичгийн хэлбэр, ta-хэлбэр гэх мэт үйл үгийн янз бүрийн хувиралыг үзсэн. Эдгээр хэлбэрүүд тухайн тохиолдлуудад дараах маягаар хэрэглэгдэж байсан:

tabetai desu. - Би юм идмээр байна.
taberu mae ni, te o araimasu. - Хооллохынхоо өмнө би гараа угаадаг.
tabeta koto ga arimasu. - Би идэж байсан.

Эдгээр өгүүлбэрүүд мөн төгсгөлдөө desu юмуу -masu авч байгаа учраас хүндэтгэсэн хэлбэрийн өгүүлбэрүүд юм. Зарим nai-хэлбэр болон ta-хэлбэрийн үйл үгс ба бусад үйл үгс мөн тэмдэг нэрүүд өгүүлбэрийн төгсгөлд desu-гүйгээр өгүүлэхүүн болон тааралдаж болно. Эдгээр desu болон -masu гүй энгийн хэлбэрийн өгүүлэхүүнтэй өгүүлбэрийг энгийн өгүүлбэр гэж нэрлэдэг.

Ashita Toolyoo e iku. - Би маргааш Токио явна
Mainichi isogashii. - Би өдөр болгон завгүй байдаг
Watashi wa Nihon-jin dewa nai. - Би Япон хүн биш

Эдгээр энгийн энгийн хэлбэрийн илэрхийллүүд нь дотно найз нөхдийн эсвэл гэр бүлийн доторх харилцаа гэх мэт ойр дотны хүмүүсийн хооронд хэрэглэгддэг. Харин хүндэтгэлийн хэлбэрийг анх уулзаж байгаа хүнтэй ярилцах, дарга буюу дээд тушаалын хүнтэй харилцах, мөн адил зиндаа адил насны боловч тийм ч ойр дотно биш хүнтэй харилцахад хэрэглэнэ.

*Гэхдээ нийгмийн болон сэтгэл зүйн нөхцөл нь бүрдсэн үед анх уулзаж байгаа болон дээд тушаалын хүнтэй энгийн хэлбэрээр харилцаж болох юм. Япон хүмүүсийн хоорондын харилцааг маш сайн мэдэх шаардлагатай. Хэрэв энгийн ярианы хэлбэрийг буруу нөхцөл байдалд ашиглавал бүдүүлэг бөгөөд үл хүндэтгэсэн байдалтай сонсогдоно гэдгийг анхаарах хэрэгтэй.

2. Хүндэтгэсэн болон энгийн хэлбэрийн хүснэгт
1) Хүндэтгэсэн хэлбэрийн хүүрнэл ба энгийн хэлбэрийн хүүрнэл

ХүндэтгэсэнЭнгийн
Үйл үгkakimasu
kakimasen
kakimashita
kakimasendeshita
kaku(толь бичгийн хэлбэр)
kakanai(nai-хэлбэр+nai)
kaita(ta-хэлбэр)
kakanakatta(nai-хэлбэр+nakatta)
i-тэмдэг нэрatsui desu
atsukunai desu
atsukatta desu
atsukunakatta desu
atsui
atsukunai
atsukatta
atsukunakatta
na-тэмдэг нэр
нэр үг
hima desu
hima dewa arimasen
hima deshita
hima dewa arimasendeshita
hima da
hima dewa nai
hima datta
hima dewa nakatta


2) Үйл үгийн араас залгагддаг энгийн ба хүндэтгэсэн хэлбэрийн холбоосууд
ХүндэтгэсэнЭнгийнУтгаХичээл
nomitai desu
nomi ni ikimasu
nomitai
nomi ni iku
Би юм уумаар байна
Би юм уухаар гарлаа
13
kaite kudasai
kaite imasu
kaite
kaite iru
Бичнэ үү
Бичиж байна
14
kaite mo ii desu
kakanakute mo ii desu
kaite mo ii
kakanakute mo ii
(та)бичиж болно
(та)бичих албагүй
15
kaite agemasu
kaite moraimasu
kaite kuremasu
kaite ageru
kaite morau
kaite kureru
бичиж өгөх
бичүүлж авах
(тэр надад)бичиж өгсөн
24
ikanakereba narimasen
ikanakute mo ii desu
ikanakereba naranai
ikanakute mo ii
(би)явах ёстой
(би)явах албагүй
17
taberu koto ga dekumasu
taberu koto desu
taberu koto ga dekiru
taberu koto da
(би)идэж чадна
(бол)идэх
18
yonda koto ga arimasu
yondari, kaitari shimasu
yonda koto ga aru
yondari, kaitari aru
(би) уншсан
(би) бичээд уншиж барьсан
19


kara болон ga холбоосоор холбогдсон өгүүлбэрүүдийг энгийн хэлбэрт оруулахдаа бүх хүндэтгэсэн хэлбэрүүдийг энгийн рүү шилжүүлнэ.

Onaka ga itai desu kara, byooin e ikimasu.
Onaka ga itai kara, byooin e iku.
Гэдэс өвдөөд байгаа тул эмнэлэг явлаа.

Nihon no tabemono wa oishii desu ga, takai desu.
Nohin no tabemono wa oishii ga takai.
Япон хоол амттай боловч үнэтэй.

3. Асуух өгүүлбэр энгийн хэлбэрт
Энгийн хэлбэрт асуух өгүүлбэрийн ka нь гээгдэх бөгөөд сүүл хэсэгтэй өргөлттэй болдог. nomu, mita гэх мэт. Өргөлтөөрөө л асууж байгаагаа илэрхийлнэ гэсэн үг.

Koohii o nomu? Кофе уухуу
Un, nomu. Тэгье, ууя.

Бас nomu ka, mita ka гэж ka оруулан энгийн хэлбэрээр асууж болох боловч үүнийг эрэгтэй хүмүүс дээд тушаалын хүн нь доогуур хүндээ хандах эсвэл их дотны найзууд л хэрэглэнэ.
Нэр үгийг асуусан эсвэл тэмдэг нэртэй асуух өгүүлбэрт desu-ийн энгийн хэлбэр болох da-г гээдэг.

Konban hima? - Өнөө орой завтай юу?
Un, hima(da yo)*. - Ахн, завтай.
Uun, hima dewa nai. - Үгүй, зав байхгүй.
Uun, hima ja nai. - Үгүй, зав байхгүй.

Харилцан ярианд dewa nai нь ихэвчлэн ja nai болдог.

*Зөвшөөрсөн хариултад өгүүлбэрийг da-р төгсгөх нь хэтэрхий хүчтэй сонсогддог. Иймд da-г гээж болно эсвэл өгүүлбэрийн төгсгөлийн ямар нэг дагавар залгаж болно.

4. Hai болон Iie ийн энгийн хэлбэр
Hai --> Un
Iie --> Uun(Хэлэхдээ дундах u дээр өргөлттэй хэлнэ)
Iie --> Iya эсвэл Iiya

5. Эр ба эм хэл
Япон хэлэнд эрэгтэй ба эмэгтэй хүмүүс заримдаа өөр өөр үгсийг хэрэглэдэг. Энэ хичээл дээр үзсэн харилцан яриа нь хоёр эрэгтэй хүний хооронд болж байгаа юм. Ярианы сүүлийн хэсэг хоёр эмэгтэй хүний хооронд бол дараах маягаар хөрвүүлэгдэж болох юм.

Suzuki : Kimura-san, ashita no ban hima? Кимура гуай маргаадар орой завтай юу?
Kimura : Un, hima yo. Dooshite? Завтай, яасан?
Suzuki : Paatii ni ikanai? Партид явах уу?
Kimura : Ii wa ne. Basho wa doko? Сайхан юм бэ. Хаана вэ?
Suzuki : Fuji hoteru. 6-ji goro hoteru no roobi de matte iru wa. Фүжи зочид буудалд. Би чамайг буудлын лоббид 6 цаг орчимд хүлээж байя.
Kimura : Wakatta wa. Ja, mata ashita. Ойлголоо. Маргааш уулзья.

Tuesday, May 09, 2006

第19課

文型

1。 日本料理を 食べて ことが あります。
2。 日曜日 買い物したり、 映画を 見たり します。
3。 これから だんだん 寒く なります。

例文

1。 インドネシャへ いった ことが ありますか。
   ...はい、 あります。 3年まえに 友達と 行きました。

2。 富士山を 見た ことが ありますか。
   ...いいえ、 一度も ありません。 ぜひ 見たいです。

3。 センターで 毎日 何を しますか。
   ...日本語を 勉強したり、 講義を 聞いたり します。

4。 日曜日 どこか 出かけましたか。
   ...いいえ、 うちで 本を 読んだり、 手紙を 書いたり しました。

5。 暗く なりましたね。 電気を つけましょうか。
   ...ええ、 お願いします。

6。 お父さんの 病気は どうですか。
   ...もう 元気に なりました。

会話

訪問

ナロン: ごめんください。
山本 : やあ、 いらっしゃい。 さあ、 どうぞ。
ナロン: 失礼します。

----------------------------------------

奥さん: すき焼きです。 食べて ことが ありますか。
ナロン: いいえ、 ありません。 初めてです。
奥さん: そうですか。 おいしいですよ。
     どうぞ たくさん 食べて ください。

----------------------------------------

ナロン: もう 9時ですね。
     そろそろ 失礼します。
     きょうは どうも ありがと ございました。

Шинэ үгс

掃除します「そうじします」 III(〜する、〜して) - цэвэрлэх(өрөө)
選択します「せんたくします」 III(〜する、〜して) - угаах(хувцас хунар)
出かけます「でかけます」 II(でかける、でかけて) - гадагш гарах, гэрээс гарах
とまります I(とまる、とまって) - байрлах, буух(зочид буудалд)
なります I(なる、なって) - болох

すき焼き「すきやき」 - Сүкияки(мах ногоотой шөл)
天麩羅「てんぷら」 - Тэнпүра(шарсан загас болон ногоо)
刺身「さしみ」 - Сашими(түүхий загас)
寿司「すし」 - Сүши(будаатай түүхий загас)
歌舞伎「かぶき」- Кабүки(Японы уламжлалт жүжиг)
外国「がいこく」 - гадаад улс
ホテル - зочид буудал

一度も「いちども」 - нэг ч удаа
ぜひ - үнэхээр
初めて「はじめて」 - анх удаагаа 
だんだん - аажмаар

ごめんください。 - Уучлаарай. Хүн байна уу. Орж болох уу.(Зочилж байгаа хүн хэлнэ)
さあ。- Заа тэг. Тэгэлгүй яахав.
しつれいします。 - Уучлаарай, өршөөгөөрэй.
そろそろ【しつれいします】。 - Явах цаг болжээ.(явахын өмнө хэлнэ)
【きょう】は どうも ありがとう ございました。 - [Өнөөдрийн] бүх зүйлд баярлалаа.

Дүрэм

үйл үгийн та-хэлбэр

1. та-хэлбэрийг хэрхэн үүсгэх вэ
та-хэлбэрийг үүсгэхдээ тэ-хэлбэрийн тэ болон дэ хэсгийг та болон да -аар сольдог. Үйл үгийн цаг нь өнгөрсөн цаг болж хувирна.

kaite --> kaita
nonde --> nonda
tabete --> tabeta
kite --> kita
shite --> shita

2. та-хэлбэрийг хэрэглэх нь (1)
V-ta koto ga arimasu

Ийм загварын өгүүлбэр нь ямар нэгэн өмнө хийж үзсэн зүйлийг илэрхийлнэ. Тэгж үзсэн, ингэж үзсэн гэсэн утгатай.

Nihon ryoori o tabeta koto ga arimasu. - Би япон хоол идэж үзсэн.

Энэ нь өнгөрсөн тодорхой хугацаанд болсон үйл явдлыг хэлэхээс өөр болох нь харагдаж байна.

Senshuu Nihon-ryoori o tabemashita. - Би өнгөрсөн долоо хоногт япон хоол идсэн.
Watashi wa Indo kara kimashita. - Би Энэтхэгээс ирсэн.

3. та-хэлбэрийг хэрэглэх нь (2)
V-ta + ri, V-ta + ri shimasu

Бид аравдугаар хичээл дээр олон тооны юмсаас заримыг онцолж хэлэхдээ ya-г хэрэглэдэгийг үзсэн. Харин дээр өгүүлбэрийн загвар бол олон тооны үйл явдлаас заримыг онцолж илэрхийлэхэд хэрэглэгдэнэ. Тэгж мэгээд, ингэж бариад гэсэн утгатай. Ийм өгүүлбэрт цаг нь өгүүлбэрийнхээ төгсгөлд илэрнэ.

Nichi-yoobi kaimono shitari, eiga o mitari shimasu. - Бүтэн сайнаар би дэлгүүр хэсэж мэсээд кино үзэж баридаг.
Kinoo kaimono shitari, eiga o mitari shimashita. - Өчигдөр би дэлгүүр хэсэж бариад кино үзэж мүзсэн.

4. ~narimasu
N ni narimasu
Na ni narimasu
A-ku narimasu

narimasu нь ямар нэг зүйлийн төлөв шинж чанар өөрчлөгдөхийг илэрхийлнэ. Монгол хэлний "болох" гэсэн үгтэй дүйнэ. Ийм болох, тийм болох, -рэх гэсэн утгатай.

25-sai ni narimasu - 25 настай болох(25 хүрэх)
genki ni narimasu - эрүүл болох, зүгээр болох
samuku narimasu - хүйтрэх, хүйтэн болох

5. тэ-хэлбэрийг хэрэглэх нь (1-B)
V-te kudasai

Бид арван дөрөвдүгээр хичээл дээр V-te kudasai нь сонсогчоос өгүүлэгч ямар нэг зүйлийг эелдэгээр хүсэх өнгө аясыг илэрхийлдэг болохыг үзсэн. Харин энэ хичээл дээр V-te kudasai нь зөвлөж байгаа байдлыг илэрхийлж байгаа юм. Тэгээрэй , ингээрэй - гэсэн утгатай.

Oishii desu yo. Doozo takusen tabete kudasai. - Амттай шүү. Ахиухан идээрэй.

Monday, May 08, 2006

第18課

文型

1。 リーさんは 漢字を 読む ことが できます。
2。 わたしの 趣味は 映画を 見る ことです。
3。 寝る まえに、 本を 読みます。

例文

1。 スキーが できますか。
   ...はい、 できます。 でも、 あまり 上手では ありません。

2。 ギターを 弾く ことが できますか。
   ...いいえ、 できません。

3。 受付で ドルを 円に 変える ことが できますか。
   ...いいえ、できません。 銀行へ 行って ください。

4。 趣味は 何ですか。
   ...音楽を 聞く ことです。

5。 日本へ 来る まえに、 日本語を 勉強しましたか。
   ...いいえ、 全然 しませんでした。 日本へ 来てから、 始めました。

6。 講義の まえに、 ちょっと 事務所へ 来て ください。
   ...はい、 わかりません。

7。 いつ 結婚しましたか。
   ...3年まえに、 結婚しました。

会話

スキー

木村: 来週 スキーに 行きませんか。
ラオ: 行きたいですが、 わたしは スキーが できません。
木村: 大丈夫ですよ。 簡単ですから。

------------------------------------------------

ラオ: 木村さんは スキーが 上手ですね。
木村: ラオさんも 上手ですよ。
ラオ: いいえ、 まだまだ だめです。
    もっと 練習しないと...。
木村: じゃ、 昼ごはんを 食べる まえに、 もう 少し 練習しましょう。


Шинэ үгс

出来ます「できます」II(てきる、できて) - чадна, болно
歌います「うたいます」I(うたい、うたって) - дуулах
弾きます「ひきます」I(ひく、ひいて) - тоглох(хөгжим)
泳ぎます「およぎます」I(およぐ、およいで) - сэлэх
直します「なおします」I(なおす、なおして) - засварлах
運転します「うんてんします」III(〜する、〜して) - жолоо барих
練習します「れんしゅうします」III(〜する、〜して) - дасгал хийх
始めます「はじえます」II(はじめる、はじめて) - эхлэх

簡単「かんたん」【な】 - амархан, энгийн

故障「こしょう」 - эвдэрсэн, эвдэрхий
趣味「しゅみ」 - хоби
絵「え」 - зураг, зурах
ピアノ - төгөлдөр хуур
スキー - гулгах
ーメートル - -метер
ドル - доллар

大丈夫です「だいじょうぶです」。- Зүгээр, бүх зүйл ОК.
まだまだ 駄目です「だめです」。- Одоо болтол сайнгүй ээ.
もっと【れんしゅうし】ないと。- Өшөө [дасгал] хийх хэрэгтэй байна.


Дүрэм

Толь бичигийн хэлбэр
Энэ хэлбэр бол үйл үгийн үндсэн хэлбэр. Толь бичигт үйл үгүүд ийм хэлбэрээр бичигдсэн буй.

1. Толь бичигийн хэлбэрийг хэрхэн гаргаж авах вэ



2. Толь бичигийн хэлбэрийг хэрхэн хэрэглэх (1)
N + ga dekimasu
V-(r)u koto + ga dekimasu

dekimasu гэдэг нь болно, чадна гэсэн утгыг илэрхийлнэ. Юуг вэ гэдэгийг илэрхийлэх нэг үг болон үйл үгийн араас ga-г залгана.

1) Нэр үг
Нэр үг хэрэглэгдэж байгаа тохиолдолд тэр нэр үг нь үйл хөдлөл буюу үйлдлийг заасан байна. Мөн чадварыг заасан үг байж болно.

Unten ga dekimasu. - Би машин барьж чадна.
Nihon-go ga dekumasu. - Би японоор ярьж чадна.

2) Үйл үг
Хэн нэгнийг ямар нэг зүйлийг хийж чадахыг(ж нь, yomimasu) илэрхийлэхэд үйл үгийн толь бичигийн хэлбэрийн араас koto дагаварыг залгаж нэр үг болгоод ga dekimasu орно.

Lee-san wa kanji o yomu koto ga dekumasu. Ли гуай ханз уншиж чаддаг.

3. dekimasu ийн утга
dekimasu хоёр утгатай.
1)Чадвар
Lee-san wa kanji o yomu koto ga dekumasu. Ли гуай ханз уншиж чаддаг.
2)Боломж
Uketsuke de takushii o yobu koto ga dekimasu. Та үүдний жижүүр дээрээс такси дуудаж болно.

4. Толь бичигийн хэлбэрийг хэрхэн хэрэглэх (2)
Shumi wa N desu.
Shumi wa V-(r)u koto desu.

Watashi no shumi wa e desu. - Миний хоби зураг.
Watashi no shumi wa e o miru koto desu. - Миний хоби зураг харах.

Хэрэв та хобигоо нэр үгээр илэрхийлж чадахгүй бол дүйх үйл үгээр нь тодорхой байдлаар илэрхийлж болно.

5. Толь бичигийн хэлбэрийг хэрхэн хэрэглэх (3)
V-(r)u mae ni, ~
N no mae ni, ~
тоо mae ni, ~

1) Тухайн нэг үйл явдлийн дараа нь гэдэгийг заахад ~mae ni-г үйл үгийнхээ толь бичигийн хэлбэрийн араас залгадаг. Үүний араас ихэвчлэн одоо эсвэл өнгөрсөн цагийн хэвүүд бичигддэг.

Nihon e kuru mae ni, Nihon-go o benkyoo-shimashita. - Би Японд ирэхээсээ өмнө япон хэлийг сурсан.
Jisshuu-suru mae ni, Nihon-go o benkyoo-shimasu. - Би практик дадлага хийхээсээ өмнө япон хэл сурна.

2) Хэрвээ ~mae ni-нь нэр үгийн араас орохоор бол no-дагаварийг нэр үгийн араас залгана.

koogi no mae ni, chotto jimusho e kite kudasai. - Лекцийн өмнө офисоор дайраад гараарай.

Гэхдээ ~mae ni-нь тооны араас орох тохиолдолд no-дагавар хэрэггүй.

3-nen mae ni, kekkon-shimashita. - Би гурван жилийн өмнө гэрлэсэн.

Saturday, May 06, 2006

Долоо хоногын өдрүүд

げつようび 月曜日 Даваа
かようび 火曜日 Мягмар
すいようび 水曜日 Лхагва
もくようび 木曜日 Пүрэв
きんようび 金曜日 Баасан
どようび 土曜日 Бямба
にちようび 日曜日 Ням

なんようび 何曜日 Аль гариг?

Хугацаа

きょう 今日 Өнөөдөр  
きのう 昨日 Өчигдөр
あした 明日 Маргааш

おととい 一昨日 Уржигдар
あさって 明後日 Нөгөөдөр

まいにち 毎日 Өдөр бүр

けさ 今朝 Өнөө өглөө
きのうの あさ 昨日の朝 Өчигдөр өглөө
あしたの あさ 明日のあさ Маргааш өглөө

おとといの あさ 一昨日の 朝 Уржигдар өглөө
あさっての あさ 明後日の 朝 Нөгөөдөр өглөө

まいあさ 毎朝 Өглөө бүр

こんばん 今晩 Өнөө орой
きのうの ばん 昨日の晩 Өчигдөр орой
あしたの ばん 明日の晩 Маргааш орой

おとといの ばん 一昨日の晩 Уржигдар орой
あさっての ばん 明後日の晩 Нөгөөдөр орой

まいばん 毎晩 Орой болгон

こんしゅう 今週 Энэ долоо хоног
せんしゅう 先週 Өнгөрсөн долоо хоног
らいしゅう 来週 Дараа долоо хоног

せんせんしゅう 先々週 Өмнөхийн өмнөх долоо хоног
にしゅうかん まえ 二週間前 2 долоо хоногийн өмнө
さらいしゅう 再来週 Дараагийн дараагийн долоо хоног

まいしゅう 毎週 Долоо хоног бүр

こんげつ 今月 Энэ сар
せんげつ 先月 Өнгөрсөн сар
らいげつ 来月 Дараа сар

せんせんげつ 先々月 Өмнөхийн өмнөх сар
にかげつ まえ 二箇月前 2 сарын өмнө
さらいげつ 再来月 Дараагийн дараагийн сар

まいつき 毎月 Сар бүр

ことし 今年 Энэ жил
きょねん 去年 Нодлин жил
らいねん 来年 Хойтон жил

おととし 一昨年 Уржнан жил
さらいねん 再来年 Хойтонгийн хойтон

まいねん 毎年 Жил бүр
まいとし 毎年 Жил бүр

Numbers

0 ゼロ、 れい
1 いち 一
2 に 二
3 さん 三
4 やん,し 四
5 ご 五
6 ろく 六
7 なな,しち 七
8 はち 八
9 きゅう,く 九
10 じゅう 十
11 じゅういち
12 じゅうに
13 じゅうさん
14 じゅうよん
   じゅうし
15 じゅうご
16 じゅうろく
17 じゅうなな
   じゅうしち
18 じゅうはち
19 じゅうきゅう
   じゅうく
20 にじゅう
30 さんじゅう
40 よんじゅう
50 ごじゅう
60 ろくじゅう
70 ななじゅう
   しちじゅう
80 はちじゅう
90 きゅうじゅう

100 ひゃく 百
200 にひゃく
300 さんびゃく *
400 よんひゃく
500 ごひゃく
600 ろっぴゃく *
700 ななひゃく
800 はっぴゃく *
900 きゅうひゃく

1000 せん 千
2000 にせん
3000 さんぜん *
4000 やんせん
5000 ごせん
6000 ろくせん
7000 ななせん
8000 はっせん
9000 きゅうせん

10000 いちまん 万
100000 じゅうまん 
1000000 ひゃくまん
10000000 せんまん
100000000 いちおく

0.76 れいてんななろく * てん - цэг

3/4 よんぶんの さん * ぶん - харьцаа

Thursday, May 04, 2006

第14課

文型

1。 辞書を 貸して ください。
2。 リーさんは 今 テレビを 見て います。

例文

1。 わかりますか。
   ...いいえ、 わかりません。 ゆっくり 話して ください。

2。 すみませんが、 しょっと 灰皿を 取って ください。
   ...はい、 どうぞ。

3。 時間が ありませんから、 急いで ください。
   ...ちょっと 待って ください。 すぐ 行きます。

4。 ワープロの 使い方が わかりますか。
   ...いいえ、 わかりませんが、 教えて ください。

5。 テープレコーダーを 見せて ください。
   ...どんな テープレコーダーが いいですか。
   小さいのを 見せて ください。

6。 今 何を して いますか。
   ...宿題を して います。
   じゃ、 また あとで 来ます。

7。 雨が 降って いますね。 タクシーを よびましょうか。
   ...はい、 よんで ください。

会話

カメラ屋で

店員: いらっしゃいませ。
ラオ: すみません。 あの カメラを みせて ください。
店員: はい、 どうぞ。
ラオ: いい カメラですが、 高いですね。
    もう 少し 安いのは ありませんか。
店員: こちらは いかがですね。 30、000円です。
ラオ: ううん...そうですね。
    どうも すみません。 また きます。

Шинэ үгс

呼びます「よびます」I(よぶ、よんで) - дуудах
急ぎます「いそぎます」I(いそぐ、いそいで)- яарах
待ちます「まちます」I(待つ、待って) - хүлээх
取ります「とります」I(取る、取って) - авах
手伝います「てつだいます」I(手伝う、手伝って) - туслах 
言います「いいます」I(言う、言って) - хэлэх
話します「はなします」I(話す、話して) - ярих
覚えます「おぼえます」II(覚える、覚えて) - санах, дурсах
教えます「おしえます」II(教える、教えて) - заах, хэлэх
見せます「みせます」II(見せる、見せて) - үзүүлэх
降ります「ふります」I(降る、降って) - орох(бороо)

言葉「ことば」 - үг, хэл
名前「なまえ」 - нэр
住所「じゅうしょ」 - хаяг
電話番号「でんわばんごう」 - утасны дугаар
塩「しお」 - давс
砂糖「さとう」 - элсэн чихэр
傘「かさ」 - шүхэр, нарны халх
タイプ - бичгийн машин, машинаар бичиг
ワープロ - текст боловсруулагч
使い方「つかいかた」 - хэрэглэх арга
書き方「かきかた」 - бичих арга
読み方「よみかた」 - унших арга
ゆっくり - удаанаар
もう いちど - ахиад нэг
また - дараа, дахин
もう 少し「もう すこし」 - арай жаахан
早く「はやく」 - эртхэн, түргэн
すぐ - шууд, даруй
後で「あとで」 дараа, сүүлдээр

【安いの】は ありませんか。 - [Хямдхан] байна уу?
こちらは いかがですか。 - Энэ ямар байна? Үүнийг юу гэхсэн бол?
ううん... - Гайхаж байгаа аялага.
【どうも】すみません。 - Ёстой уучлаарай.
また 来ます。 - Дахиад ирнээ.

Дүрэм

1. Үйл үгийн бүлэгүүд
Япон хэлний үйл үгүүд монгол хэлнийх шиг хувирдаг. Үйл үгсийг хувиралын төрөлөөр нь гурван бүлэгт хувааж ангилдаг.

1) I бүлэгийн үйл үгс
Энэ бүлэгийн үйл үгсийн masu үеийн өмнөх үе [-i] эгнээгээр төгссөн байна.

kakimasu
ikimasu
isogimasu
nomimasu
yobimasu
torimasu
kaimasu
machimasu
kashimasu

2) II бүлэгийн үйл үгс
Энэ бүлгийн бараг бүх үгийн masu үеийн өмнөх үе [-e] эгнээгээр төгссөн байна. Гэхдээ цөөн хэдэн masu үеийн өмнөх үе [-i] эгнээгээр төгссөн үгс энэ бүлэгт орно.

tabemasu
nemasu
okimasu *
karimasu *
mimasu *
imasu *

3) III бүлэгийн үйл үгс
Энэ бүлэгт shimasu болоод "үйл хөдлөл заасан нэг үг + shimasu" -бүтэцтэй үгс, мөн kimasu орно.

shimasu
benkyoo-shimasu
jisshuu-shimasu
kimasu

2. Үйл үгийн тэ-хэлбэрийг үүсгэх


II болон III бүлэгийн үйл үгсээс тэ-хэлбэрийг үүсгэх амархан; masu-үеийг te-ээр сольно.

II бүлэг
tabe-masu --> tabe-te
oshie-masu --> oshie-te
mi-masu --> mi-te
oki-masu --> oki-te

III бүлэг
ki-masu --> ki-te
shi-masu --> shi-te
Харин I бүлэгийн үгс masu-ийн өмнөх үеийн төгсгөл ямар байгаагаас хамааран өөр өөрөөр хувилна.

I бүлэг
kaki-masu --> kai-te
kiki-masu --> kii-te
iki-masu --> it-te (*онцгой)
isogi-masu --> isoi-de
nomi-masu --> non-de
yomi-masu --> yon-de
yobi-masu --> yon-de
furi-masu --> fut-te
kaeri-masu --> kaet-te
ari-masu --> at-te
machi-masu --> mat-te
tachi-masu --> tat-te
kai-masu --> kat-te
sui-masu --> sut-te
ii-masu --> it-te
hanashi-masu --> hanashi-te
kashi-masu --> kashi-te

3. тэ-хэлбэрийн дараах хэсэг
Япон хэлэнд үйл үгийн төгсгөлийг янз бүрээр хувиргаж өөр өөр утга илэрхийлдэг. Дараах хоёр тэ-хэлбэрийн өгүүлбэрийн загвар буй.

4. тэ-хэлбэрийг хэрэглэх нь (1-A)
V-te kudasai ~ ... үү, ... уу ...ч ...рэй

Энэ загварын өгүүлбэр нь сонсогчийг ямар нэг зүйл хийхийг гуйх хүсэх өнгийг илэрхийлнэ. Тэгнэ үү, ингэнэ үү, тэгээрэй, тэгээч - гэсэн утгатай.

Chotto matte kudasai. ~ Түр хүлээгээрэй.
Jisho o kashite kudasai. ~ Толь бичгээ түр хэрэглүүлээч.
Yukkuri hanashite kudasai. ~ Удаанаар ярина уу.

5. тэ-хэлбэрийг хэрэглэх нь (2-A)
V-te imasu ~ ... байна.

Энэ өгүүлбэрийн загвараар тухайн үйл явц одоо өрнөж байгааг илэрхийлдэг. Тэгж байна, ингэж байна - гэсэн утгатай.

Lee-san wa ima terebi o mite imasu. ~ Ли гуай одоо зурагт үзэж байна.

6. V-mashoo ka
Энэ илэрхийлэл нь өгүүлэгч этгээд сонсогчид тусламж дэмжлэг үзүүлэхийн тулд ямар нэг зүйл санал болгож байгааг тусгана.

Takusii o yobimashoo ka. ~ Би такси дуудах уу?
...Hai, yonde kudasai. ~ Тэгээч, дууд.

Tuesday, April 18, 2006

第3課

文型

1。 ここは 教室です。
2。 事務所は あそこです。

例文

1。 ここは 受付ですか。
   ...いいえ、 事務所です。

2。 お手洗いは どこですか。
   ...あそこです。

3。 ラオさんは どこですか。
   ...部屋です。

4。 食堂は どちらですか。
   ...あちらです。

5。 会社は どちらですか。
   ...NTCです。

6。 NTCは 何の 会社ですか。
   ...コンピューターの 会社です。

7。 それは どこの 時計ですか。
   ...日本の 時計です。

8。 この カメラは いくらですか。
   ...38、000円です。

会話

デパートで

ラオ : ちょっと すみません。
店員A: はい。
ラオ : かばん売り場は どこですか。
店員A: かばん売り場ですか。 5階です。
ラオ : どうも。

---------------------------------

店員B: いらっしゃいませ。
ラオ : この かばんは いくらですか。
店員B: 3、500円です。
ラオ : じゃ、 これを ください。

Шинэ үгс

ここ - энд, энэ газар
そこ - тэнд, наана чинь
あそこ - тэнд(хол газар)
どこ - хаана

こちら - энд, энэ газар(ここ-ийн хүндэтгэсэн хэлбэр)
そちら - тэнд, наана чинь(そこ-ийн хүндэтгэсэн хэлбэр)
あちら - тэнд(хол газар)(あそこ-ийн хүндэтгэсэн хэлбэр)
どちら - хаана(どこ-ийн хүндэтгэсэн хэлбэр)

きょうしつ 教室 - анги, хичээлийн танхим
しょくどう 食堂 - хоолний танхим
おてあらい(トイレ) お手洗い - бие засах газар, жорлон
ロビー - амрах өрөө
うけつけ 受付 - үүдний жижүүр
じむしょ 事務所 - Оффис, ажлийн өрөө
へや 部屋 - өрөө, амьдрах өрөө
にわ 庭 - цэцэрлэг
「けんしゅう」センター - [Дадлагын] төв
エレベーター - Цахилгаан шат, лифт

うち 家 - гэр, сууц
かいしゃ 会社 - компани
くに 国 - улс
うりば 売り場 - тасаг(дэлгүүрт)
ーかい - давхар
ーえん 円 - еэн(японы мөнгө)
いくら - хэд(асуух үг)
ひゃく - зуу(тоо)
せん - мянга
まん - түм(арван мянга)

アメリカ - Америкийн Нэгдсэн Улс
イギリス - Их британи

「ちょっと」 すみません。- Уучлаарай.
どうも。 - Баярлалаа(Маш их баярлалаа гэдэгийг товчилж хэлнэ)
いらしゃい「ませ」。 - Тавтай морилно уу?(Үйлчилгээний газарт)
じゃ - За, за тэгвэл
「これ」を ください。 - [Үүнийг] өгөөч.

Дүрэм

1. коко, соко, асоко, доко, кочира, сочира, ачира, дочираХоёрдугаар хичээл дээр үзсэн корэ, сорэ, арэ - нь юмсыг зааж байсан бол коко, соко, асоко, доко - нь байрлалыг заана. кочира, сочира, ачира, дочира - нь мөн байрлал заах боловч эдгээр нь коко, соко, асоко, доко -ийн хүндэтгэсэн хэлбэрүүд болой.

2. доко ба дочираДоорх өгүүлбэр доко ба дочира -ийн алийг хэрэглэснээс хамаарч хоёр өөр утгатай. Эхнийх нь компанийн нэрийг, харин дараагийнх нь компаний байрлалыг асууж байна. Дочира-г хэрэглэсэн тохиолдолд ихэвчлэн компаний нэрийг асууж байна гэж ойлгодог.

Anata no kaisha wa dochira desu ka. Танай компаний нэр юу вэ?
Anata no kaisha wa doko desu ka. Танай компани хаана байдаг вэ?

3. N no N (3)Бид нэг болон хоёрдугаар хичээлүүд дээр но- нь хоёр нэр үгийг холбож нэг нь нөгөөдөө харьяалагдах утгыг илэрхийлдэгийг үзсэн. Но нь бас өөрөөр хэрэглэгддэгийг дараах жишээнээс харж болно.

コンピューターの かいしゃ - компютерийн компани
にほんの とけい - япон цаг
きのうの ばん - өнгөрсөн шөнө

Saturday, April 15, 2006

Хэллэгүүд

Хэл сурахад үг цээжлэхээс гадна хэллэг цээжлэх бол их хэрэгтэй байдаг. Харин цээжлэхдээ үгийг нь салгаж цээжлээд нийлмэл утгыг нь дараа нь цээжлэх нь логик уялдааг олоход их хэрэгтэй.

Тайлбарлах гэж оролдьё. Гэхдээ би өөрөө Япон хэл сайн биш тул буруу ойлгож байгаа зүйлс байгаа байж ч мэднэ.

Тухайлбал: 気を付ける гэдэг нь "анхааралтай байгаарай" гэсэн утгыг илэрхийлнэ. Хэрэв үүнийг үг нэг бүрээр нь авч үзвэл 気-き-сэтгэл, 付ける-つける-тогтоох, гэсэн утга бөгөөд махчилбал сэтгэлийг (нэмж) тогтоох гэсэн үг юм.

Ингээд хэдэн жишээ бичье.
  • 気 を使う-きをつかう-сэтгэлээ хэрэглэх буюу халамжлах. Жишээ: хэн нэг нь өөрт чинь их санаа тавьсан үед そんなに気を使わないで下さい гэвэл ийм их сэтгэл тавиад хэрэггүй гэж хэлж болох юм.
  • 間に合う-まにあう-цагт нь таарах буюу амжих. Жишээ: 作業を間に合わせました。 ажил цагтаа амжсан.
  • 思 い出す-おもいだす-бодол гарах буюу санах. Жишээ: Ямар нэг зүйлийг мэддэг хир нь мартчихаад санахгүй байгаа үедээ 分かるけど思い出さない гэж хэлж болох юм.
  • や り取り-やりとり-хийх авах буюу харилцан хамртран мэдээлэл солилцож ажиллах. Жишээ:日本のチームとモンゴルのチームはその件に関してずっとやり取りしていました。гэвэл Японы баг, Монголын баг энэ зүйлийн тухайд байнга харилцан ажиллаж байна гэсэн утга юм.
  • 組 み立て-くみたて-цуглуулж босгох буюу эвлүүлэх. Жишээ: モンゴルゲルを組み立てるのにたった2時間しかかからない。 гэвэл Монгол гэрийг угсрахад ердөө 2 цаг л зарцуулдаг.
  • 自信を付ける-じしんをつける-итгэлийг тогтоох буюу өөртөө итгэлтэй болох.
За ингээд миний мэддэг хэллэг бараг дууслаа. Туслаад баяжуулж зааж өгнө үү.

Friday, April 14, 2006

第8課

文型

1。 ラオさんは 親切です。
2。 東京は 大きいです。
3。 ラオさんは 親切な 人です。
4。 東京は 大きい 町てす。

例文

1。 センターは 静かですか。
   ...はい、 静かです。
   ...いいえ、 静かでわ ありません。

2。 タイは 今 暑いですか。
   ...はい、 たいへん 暑いです。
   ...いいえ、 あまり 暑くないです。

3。 その 辞書は いいですか。
   ...いいえ、 あまり よくないです。

4。 日本の 食べ物は どうですか。
   ...おいしいですが、 高いです。

5。 木村さんは どんな 人ですか。
   ...きれいな 人です。 そして たいへん 親切です。

6。 ラオさんの かばんは どれですか。
   ...あの 黒い かばんです。

会話

センター訪問

加藤: やあ、 ラオさん、 しばらくですね。
    お元気ですか。
ラオ: はい、 元気です。
    どうぞ こちらへ。

    ーーーーーーーーーーーーーーーーーー

ラオ: コーヒーは いかがですか。
加藤: あ、 どうも。
    いただきます。
    おいじい コーヒーですね。
    日本語の 勉強は どうですか。
ラオ: そうですね。 難しいですが、 おもしろいです。

Шинэ үгс

綺麗「な」 : きれい「な」 ー хөөрхөн, сайхан 
ハンサム「な」 ー сайхан(залуу)
親切「な」 : しんせつ「な」 ー сайхан сэтгэлтэй, сайн
有名「な」 : ゆうめい「な」 ー алдартай
元気「な」 : げんき「な」 ー зүгээр, эрүүл саруул
静か「な」 : しずか「な」 ー чимээгүй
賑やか「な」 : にぎやか「な」 ー тайван амгалан
大きい : おおきい ー том
小さい : ちいさい ー жижиг
新しい : あたらしい ー шинэ
古い : ふるい ー хуучин
いい(よい) ー сайн
悪い : わるい ー муу
暑い : あつい ー халуун
寒い : さむい ー хүйтэн(цаг агаар)
つめたい ー хүйтэн(температур)
難しい : むずかしい ー хэцүү
易しい : やさしい ー амархан
高い : たかい ー өндөр, үнэтэй
安い : やすい ー хямдхан
低い : ひくい ー намхан, доогуур
面白い : おもしろい ー сонирхолтой
美味しい : おいしい ー амттай
白い : しろい ー цагаан
黒い : くろい ー хар
赤い : あかい ー улаан
青い : あおい ー хөх
試験 : しけん ー шалгалт, шүүлэг
宿題 : しゅくだい ー гэрийн даалгавар
食べ物 : たべもの ー хоол
桜 : さくら ー сакура(ургамал)
花 : はな ー цэцэг
町 : まち ー хот, тосгон
山 : やま ー уул
富士山 : ふじさん ー Фүжи уул
所 : ところ ー газар
どう ー ямар
どんな〜 ー ямархуу
どれ ー аль нь
たいへん ー маш
あまり ー тйим ч ...
そして ー ба, бөгөөд, бас
〜が〜 ー 〜, гэхдээ 〜
やあ ー Сайн уу. Хоёр эрэгтэй найз уулзахдаа хэлдэг.
しばらくですね。 ー Уулзалгүй удлаа шүү.
お元気ですか。 ー Сонин юу байна?, эсвэл Бие тэнхээ данги уу?
どうぞ こちらへ。 ー Үүгээр явна уу?
「コーヒー」は いかがですか。 ー 「Аяга」 кофе уух уу.
いただきます。 ー Хоол идэх эсвэл уухын өмнө хэлдэг.
ごちそうさま「でした」。 ー Амттай байлаа. (Хоол идэж дуусаад хэлдэг)
そうですね。 ー аан, нөгөө гэх мэт сул үг

Дүрэм

Тэмдэг нэр

1. Тэмдэг нэр тодотгол гишүүнээр хэрэглэгдэх
Япон хэлэнд нэр үгийг өөрчилж байгаа тодотгол нь нэр үгийнхээ өмнө ордог. Дараах хоёр төрлийн тэмдэг нэр байна.
a) i-тэмдэг нэр[A]
b) na-тэмдэг нэр[Na]
Нэр үгийг тодотгохдоо i-аар төгсөж байгаа тэмдэг нэрийг i-тэмдэг нэр[A], na-аар төгсөж байгаа тэмдэг нэрийг na-тэмдэг нэр[Na] гэж нэрлэдэг.

Tookyoo wa ookii machi desu. ~ Токио бол том хот.
Rao-san wa shinsetsuna hito desu. ~ Рао гуай сайн хүн.

1) Бүх i-тэмдэг нэр -i аар төгсөнө.(-i ийн өмнөх авиа нь a,i,u,o ийн аль нэг байна)

chiisai - жижигхэн
atsui - халуун
ookii - том
omoi - хүнд

2) na-тэмдэг нэрүүд -i болон -ei ээс бусад авиагаар төгссөн байна; харин kirai-бол онцгой бол онцгой тохиолдол.

shinsetsu - сайн
shizuka - чимээгүй
kirei - сайхан
yuumei - алдартай

2. Тэмдэг нэр өгүүлэхүүнээр хэрэглэгдэх
1) Өнгөрсөн биш цагт батлах хэлбэр
Хэрвээ тэмдэг нэр өнгөрсөн биш цагт батлах байдлаар хэрэглэгдэж байгаа бол i-тэмдэг нэр хэвээрээ, харин na-тэмдэг нэрийн -na нь гээгдэнэ.

Tookyoo wa ookii desu. ~ Токио том.
Rao-san wa shinsetsu desu. ~ Рао гуай сайн.

2) Өнгөрсөн биш цагт үгүйсгэсэн хэлбэр
I. i-тэмдэг нэрийн үгүйсгэсэн хэлбэр

atsui desu. - Халуун байна.
atsukunai desu. - Халуун биш байна.
Tai wa ima atsukunai desu. - Тайландад одоо халуун биш байгаа.
Онцгой тохиолдол: ii desu ийн үгүйсгэх хэлбэр нь yokunai desu.
Kono jisho wa ii desu. - Энэ толь бичиг сайн.
Kono jisho wa yokunai desu. - Энэ толь бичиг онц биш.

II. na-тэмдэг нэрийн үгүйсгэсэн хэлбэр

shizuka desu. - Чимээгүй байна.
shizuka dewa arimasen. - Чимээгүй биш байна.
Tookyoo wa shizuka dewa arimasen. - Токио чимээгүй биш.

3. amari~ -masen(үгүйсгэл)
amari-гэдэг нь "тийм ч" гэсэн утгыг илэрхийлнэ. Үгүйсгэх өгүүлбэрт өгүүлэхүүн болж байгаа үйл үг юмуу тэмдэг нэртэй хамт хэрэглэгдэнэ. Үйл хадлал болон төлөв байдалийн эрч хүч болон зэрэглэл их биш болохыг илэрхийлнэ.

Tai wa ima amari atsukunai desu. - Одоо Тайландад тийм ч халуун биш.
Nihon wa amari shizuka dewa arimasen. - Япон бол тийч ч нам гүм газар биш.

4. (~wa) doo desu ka ...ямар вэ?
Хүн юмуу юмсын төлөв байдал эсвэл тэр зүйлийн талаарх сэтгэгдэлийг асуухад doo-асуух үгийг хэрэглэнэ.

Nihon no tabemeono wa doo desu ka. - Япон хоол ямар байна?
Oishii desu ga, takai desu. - Амттай юм, тэгэхдээ үнэтэй.

5. donna + N (1) Ямар ...
Хүн юмуу юмсын шинж эсвэл зан чанарыг асуухад donno-асуух үгийг хэрэглэх бөгөөд нэр үгийн өмнө орно.

Kimura-san wa donna hito desu ka. - Кимура гуай ямархуу хүн бэ?
Kireina hito desu. - Тэр сайхан.

6. ~ga, ~ ..., гэвч ...
Хоёр өгүүлбэрийг холбож хэлэхэд сүүлд илэрхийлсэн зүйл нь өмнөхийнхөө эсрэг утгатай байвал ga-холбоосыг хэрэглэнэ.

Nihon no tabemono wa oishii desu ga, takai desu. - Япон хоол амттай боловч үнэтэй юм.

7. Soshite Мөн, бас
to нэр үгийг нэр үгтэй холбодог бол(6-р хичээл) soshite өгүүлбэрүүдийг холбоход хэрэглэгддэг.

Kimura-san wa kireina hito desu. Soshite taihen shinsetsu desu. - Хатагтай Кимура сайхан. Бас маш сайн хүн.

8. dore аль
Энэ бол гурав болон түүнээс дээш тооны зүйлсээс нэгийг онцолж асуухад хэрэглэдэг асуух үг.

Rao-san no kaban wa dore desu ka. - Рао гуайн цүнх аль нь вэ?
Ano kuroi kaban desu. - Тэр хар цүнх.

第2課

第 2 課

文型

1。 これは 本です。
2。 それは わたしの 本です。
3。 この 本は わたしのです。

例文

1。 これは 辞書ですか。
   ...はい、 そうです。

2。 それは 鉛筆ですか。
   ...いいえ、そうでは ありません。 ボールペンです。

3。 それは 何ですか。
   ...「これは」 ライターです。

4。 それは ボールペンですか、 シャープペンシルですか。
   ...シャープペンシルです。

5。 あれは だれの かばんですか。
   ...リーさんの かばんです。

6。 この辞書は あなたのですか。
   ...いいえ、 わたしのでは ありません。

7。 この 本は だれのですか。
   ...わたしのです。

会話

受付で

ラオ: 308 お願いします。
木村: はい、 どうぞ。
    これは あなたの 手紙ですか。
ラオ: はい、 そうです。
    どうも ありがとう ございます。
木村: あ、 しょっと 待って ください。
    この ボールペンも あなたのですか。
ラオ: いいえ、 違います。

Шинэ үгс

これ - энэ
それ - тэр
あれ - тээ тэр

この〜 - энэ~
その〜 - тэр~
あの〜 - тээ тэр~

ほん(本) - ном
ざっし(雑誌)- сэтгүүл
じしょ(辞書)- толь бичиг
ノート - тэмдэглэлийн дэвтэр
かみ(紙)- цаас
しんぶん(新聞)- сонин
てがみ(手紙)- захидал
えんぴつ(鉛筆)- үзэг
ボールペン - бал(бичдэг)
シャープペンシル - механик үзэг

たばこ - тамхи, янжуур
マタチ - тэмцээн
ライタ - асаагуур
はいざら(灰皿) - үнсний сав
かぎ(鍵) - түлхүүр
とけい(時計) - цаг
かばん(鞄) - цүнх
はこ(箱) - хайрцаг
テープレコーダー - магнитафон
でんわ(電話) - утас(ярьдаг)
いす(椅子) - сандал
つくえ(机) - ширээ
まど(窓) - цонх
ドア - хаалга
ラジオ - радио
テレビ - телевиз
カメラ - зургийн апрат, камер
なん(何) - юу(асуух үг)
そう - тйим үү

お願(ねが)いします。 - please, пожалуйста
どうぞ。 - Май, энэ
「どうも」ありがとう ございます。 - [Маш их] баярлалаа
あ - Аан(сул үг)
ちょっと - жаахан, түр
待(ま)って ください。 - хүлээгээрэй.
違(ちが)います。 - Үгүй, биш.

Дүрэм

1. Төлөөний үгс
1) корэ, сорэ, арэ
корэ - ярьж байгаа хүнд ойрхон байгаа зүйлийг өгүүлэхэд хэрэглэнэ.
сорэ - сонсож байгаа хүнд ойрхон байгаа зүйлийг өгүүлэхэд хэрэглэнэ.
арэ - ярьж байгаа болон сонсож байгаа хүмүүсээс аль альнаас нь хол байгаа зүйлийг ярьхад хэрэглэнэ.
2) коно, соно, ано
корэ, сорэ, арэ - бол нэр үгийн өмнө орохгүй, харин коно, соно, ано нь нэр үгийн өмнө орж нэр үгийг тодотгоно.

Kono hon wa watashino desu. Энэ ном бол минийх.

2. Hai soo desu. Iie, soo dewa arimasen.
Ямар нэг зүйлийг тодруулах асуултад хариулахад soo -г "soo desu", "soo dewa arimasen" гэж хэрэглэдэг. Ийм тохиолдолд soo г ашиглах нь товч бөгөөд энгийн байдаг. Гэхдээ soo г тэмдэг нэр болон(8 р хичээл) үйл үгээр төгссөн(4 р хичээл) асуух өгүүлбэрт хариулахад хэрэглэдэггүй.

Anata wa Tookyoo-kikkai no kenshuusei desu ka. Та Токио Кикай компаний дадлагажигч уу?
Hai, soo desu. Тиймээ, мөн.
Iie, soo dewa arimasen. Үгүй ээ, биш.

3. Асуух өгүүлбэр (2)
Сонголттой асуух өгүүлбэр: Энэ төрлийн асуух өгүүлбэрийн хариулт нь ka-аар төгссөн сонголтуудаас сонгогддог.

Sore wa boorupen desu ka, shaapupen desu ka.
Энэ бал уу, механик үзэг үү?
Boorupen desu. Бал.

Ийм төрлийн асуултад Hai эсвэл Iie-г ашиглахгүй.

4. N no N (2)
1) Харьяалал эзэмшлийг заана.
watashi no hon - миний ном
2) харьяалалыг заах no-ийн араас орох нэр үг нь байсан байгаагүй тодорхой байгаа тохиолдолд түүнийг гээж болно.

Kore wa anata no tegami desu ka. - Энэ таний захидал уу?
Hai, watashi no(tegami) desu. - Тиймээ, минийх.

Are wa dare no kaban desu ka. - Тэр хэний цүнх вэ?
Kimura-san no(kaban) desu. - Кимура гуайнх.

Anata wa Tookyoo-kikai no kenshuusei desu ka. - Та Токио-kикай компаний дадлагажигч уу?
Hai, Tookyoo-kikai no kenshuusei desu. Тийм, би Токио-kикай компаний дадлагажигч.

第1課

文型

1。わたしは オチロです。
2。ナロンさんは 日本人では(じゃ) ありません。
3。アリさんは 研修生ですか。
4。りーさんは 研修生です。

例文

1。あなたは オチロさんですか。
  ...はい、 [わたしは] オチロです。
  ...いいえ、 [わたしは] オチロでは ありません。

2。ナロンさんは インドネシア人ですか。
  ...いいえ、 インドネシア人では ありません。タイ人です。

3。マリオさんも タイ人ですか。
  ...いいえ、 マリオさんは フイリピン人です。

4。あの 人は だれですか。
  ...ラオさんです。

5。ラオさんは 先週制ですか。
  ...はい、 東京電気の 選手制です。

6。田中さんは 何歳ですか。
  ...28 [歳] です。


会話

紹介

田中: 皆さん、 おはよう ございます。
    わたしわ 田中です。
    どうぞ よろしく。
ラオ: 初めまして。
    わたしわ インドの ラオです。
    東京電気の 研修生です。
    専門は コンプユーターです。
    どうぞ よろしく。

Шинэ үгс

  1. わたし : watashi :  Би
  2. わたしたち :watashi-tachi : Бид
  3. あなた : anata : Та , чи
  4. あの人( ひと) : ano hito : тэр хүн
  5. 皆(みな)さん : minasan : та бүгд , та бүхэн
  6. 先生(せんせい) : sensei : багш
  7. 研修生(けんしゅうせい) : kenshuusei : дадлагажигч
  8. ~さん : ~san : гуай (Mr. Mrs. Miss)
  9. だれ(どなた) : dare(donata) : хэн/доната гэдэг нь хүндэтгэлийн хэлбэр/
  10. はい : hai : тийм
  11. いいえ : iie : үгүй
  12. 電気(でんき) : denki : эрчим хүч, тог цахилгаан
  13. 機械(きかい) : kikai : машин механизм
  14. 自動車(じどうしゃ): jidoosha : автомашин
  15. コンピューター :konpyuutaa : компютер
  16. 専門(せんもん) : senmon : мэргэжил, мэргэшил
  17. −歳(さい): -sai : нас
  18. 何歳(なんさい)эсвэл おいくつ: nan-sai(o-ikutsu) : хэдэн настай, о-икүцү гэдэг нь хүндэтгэсэн хэлбэр
  19. 日本(にほん): Nihon : Япон
  20. インド : Indo : Энэтхэг
  21. インドネシア : Indonesia: Индонез
  22. 韓国(かんこく) : Kankoku: Солонгос
  23. 中国(ちゅうごく) : Chuugoku: Хятад
  24. フイリピン : Firipin :  Филипин
  25. タイ : Tai : Тайланд
  26. マレーシア : Mareeshia : Малайз
  27. モンゴル : Mongoru : Монгол
  28. 〜人(じん): ~jin : Аль улсын хүн бэ гэдэгийг хэлэхэд хэрэглэнэ. Жишээ нь:日本人-Япон хүн
  29. おはよう ございます。: Ohayoo gozaimasu. : Өглөөний мэнд
  30. はじめまじて。 : Hajimemashite. : Анх танилцахдаа хамгийн түрүүнд хэлдэг үг. Тантай анх удаа уулзаж байна - гэсэн утгатай.
  31. ど うぞ よろじく。 : Doozo yoroshiku. : Өөрийгөө танилцуулж дуусаад хэлдэг үг. Тантай танилцахад таатай байна, намайг ивээж байгаарай - гэсэн утгатай.
  32. 文型(ぶんけい) : Өгүүлбэрийн хэв
  33. 例文(れいぶん) : Загвар өгүүлбэр
  34. 会話(かいわ) : Харилцан яриа
  35. 紹介(しょうかい) : Танилцуулга
  36. 田中(たなか) : Танака - хүний нэр

Дүрэм

1. Нэр үг[N]
Япон хэлэнд нэр үг олон тоон дээр хувирдаггүй.

2. Дагавар[P] ... wa, mo, ka гэх мэт
Япон хэлэнд үг болон өгүүлэмжийн хоорондын дүрмийн холбоо дагаваруудаар илэрхийлэгддэг.

1) [N wa]
wa дагавараар өгүүлэгч этгээд N ийн талаар ярьж байгааг илэрхийлнэ.

Watashi wa kenshuusei desu. Би бол дадлагажигч.

2) [N mo]
wa-тай ижилээр тэр үг нь ярианы сэдэв болохыг илэрхийлэх бөгөөд адилхан зүйл буюу үзэгдэл өмнө үнэн болох нь яригдсан үед хэрэглэнэ.

Tanak-san wa Nihon-jin desu. Танака гуай япон хүн.
Kimura-san mo Nihon-jin desu. Кимура гуай ч бас япон хүн.

3)[Өгүүлбэр ka](1)
Өгүүлбэрийн төгсгөлд ka залгаснаар асуух өгүүлбэр болдог. Асуух өгүүлбэрийн төгсгөлд өргөлтийг ихэсгэнэ.

Anata wa kenshuusei desu ka. Та дадлагажигч уу?

4)[N no N](1)
no нэр үгийг нэр үгтэй холбох бөгөөд өмнөх үг нь арынхдаа нөлөөлнө. Энэ дүрэмд no харьяалахын тийн ялгалийг заана. Бусад дүрмийг 2, 3 дугаар хичээл дээр үзнэ.

Watashi wa Tookyoo-denki no kenshuusei desu. Би Токио Дэнки компаний дадлагажигч.

3. desu
1) desu нь батлах өгүүлбэрийн төгсгөлд нэр үг эсвэл тэмдэг нэрийн араас орно. Мөн сонсогчидод хүндэтгэлтэй хандаж байгааг илэрхийлдэг. (20 -р хичээл)

2)
балах - desu
үгүйсгэх - dewa arimasen

* Өдөр тутмын ярианд dewa arimasen -ий оронд ja arimasen -ийг хэрэглэж болно.

4. -san
Япон хэлэнд -san дагаварыг гуравдагч этгээд эсвэл сонсогчын нэрийн ард залгагдаж хүндлэл үзүүлж буйг илэрхийлдэг. Өгүүлэгч өөрийнхөө нэрийн араас хэзээ ч хэрэглэдэггүй.
Watashi wa Kinura desu. Би Кимура
Anata wa Tanaka-san desu ka. Та Танака гуай юу?
Tanaka Haruo бүтэн нэр
Tanaka овог
Haruo өөрийн нэр

Хүнийг дуудахдаа овогийн нэрээр эсвэл бүтэн нэрийг хэрэглэнэ. Өөрийнх нь нэрийг ойр дотны найзууд бие биеээ дуудахад ашигладаг.

5. Асуух өгүүлбэр(1)
Япон хэлэнд гурван янзын асуух өгүүлбэр байдаг. Энд бид дараах хоёрыг сурья.
1) ka төгсгөлтэй асуух өгүүлбэр
Anata wa kenshuusei desu ka. Та дадлагажигч уу?
...Hai, kenshuusei desu. ...Тиймээ, дадлагажигч
...Iie, kenshuusei dewa arimasen. ...Үгүй, дадлагажигч биш.
Ийм төрлийн асууха өгүүлбэрт хариулахдаа заавал Hai тийм Iie үгүй хоёрын нэгийг өгүүлбэрийн өмнө нэмж өгөөрэй. Тэгэхгүй бол ихэд бүдүүлэг буюу ярилцагчаа хүндлэхгүй байгаа мэт сонсогдох болно.
2) Асуух үгтэй өгүүлбэр
Ano hito wa dare desu ka. Энэ хүн хэн бэ?
...Rao-san desu. ...Энэ бол Рао гуай.
Дээрх асуух өгүүлбэрт асуух үг нь dare(хэн) юм. Япон хэлэнд асуух өгүүлбэрийн үгүүдийн дараалал нь батлах өгүүлбэртэйгээ адилхан. Монгол хэлтэй төстэй.

6. -sai
Насыг хэлэхдээ тоолох дагавар болох -sai ийг насыг зааж байгаа тооныхоо араас залгадаг. Хүний насыг асуухдаа асууха үг nan ий араас залгаж nan-sai гэж хэрэглэнэ. Илүү хүндэтгэлтэйгээр асуух бол o-ikutsu -ийг nan-sai ийн оронд хэрэглэдэг. Ингэж асуусан тохиолдолд -sai ийг хэрэглэхгүй байж болно.
Tanaka san wa nan-sai(o-ikutsu) desu ka. Танака гуай, та хэдэн настай вэ?
...(Watashi wa) 28-sai desu. ...Би 28 настай.
...28 desu.

かたかな

aiueo
kakikukeko
sashisuseso
tachitsuteto
naninuneno
hahifuheho
mamimumemo
ya
yu
yo


rarirurero
wa


wo



n







Thursday, April 13, 2006

ひらがな

aiueo
kakikukeko
sashisuseso
tachitsuteto
naninuneno
hahifuheho
mamimumemo
ya
yu
yo


rarirurero
wa


wo



n







日本語の手帳

Миний бие бээр япон хэл сурах хүсэлтэй боловч яаж сурах аргаа олохгүй л байна.

Энэ блогоо "Япон хэл сурсан тэмдэглэл" гэж эхлүүлсний учир гэвэл өнөөдрөөс эхлэн би үзсэн бүхнээ энд тэмдэглэн үлдээж над шиг сурах гэж байгаа нэгэнд туслах, бас туслаж чадах нэгнээс дэмжлэг авах зорилготой бөлгөө.

За тэгээд намайг дагаад, намайг дагуулаад урагшаа...