Sunday, August 27, 2006

第23課

文型
1. 外国へ 行く とき、 パスポートが 要ります。

2. この ボタンを 押すと、 きかいが 動きます。

例文
1. 会社へ 行く とき、 いつも 何で 行きますか。
   バスで 行きます。
2. お金が ない とき、 どう しますか。
   友達に 借ります。
3. いつ この 写真を 撮りましたか。
   先週 東京へ いった とき、 撮りました。
4. 仕事は 何時までですか。
   5時までです。 でも、 忙しい とき、 10時ごろまで 働きます。
5. 暇な とき、 いつも 何を しますか。
   テレビを 見たり、 本を 読んだり します。
6. よく スキーに 行きますか。
   いいえ。 学生の とき、 よく行きましたが、 今は あまり 行きません。
7. とうやって 音を 調節 しますか。
   これを 回すと、 調節が できます。
8. 日本語が わからないと、 工場へ 行って、 困りますよ。
   はい、 頑張ります。
9. 駅は どこですか。
   この 道を まっすぐ 行くと、 右に あります。

新しい 言葉

ききます「せんせいに~」 I(きく、きいて) - асуух 「багшаас асуух」
おします I(おす、おして) - дарах, түлхэх
まわします I(まわす、まわして) - мушгих, эргүүлэх
うごきます 「きかい が~」 I(うごく、うごいて) - хөдлөх, ажиллах 「машин техник~」
とまります 「きかい が~」 I(とまる、 とまって) - зогсох 「машин техник~」
でます 「きっぷ が~」 I(でる、でて) - гарах 「тасалбар ~」
ちょうせつします III( -する、-して) - тохируулах
こまります I(こまる、こまって) - бэрхшээлтэй тулгарах
がんばります I(がんばる、 がんばって) - чармайх
わたります 「みちを~」 I(わたる、わたって) - гарах 「зам ~」
まがります 「みぎへ~」 I(まがる、まがって) - эргэх 「баруун тйиш ~」

かなしい - гунигтай
うれしい - баяртай
さびしい - уйтгартай
ねむい - нойрмог

いみ - утга

おつり - хариулт мөнгө
こまかいおかね - задгай мөнгө
「えねえん」 さつ -  「мянгатын」 дэвсгэрт
ボタン - товчлуур

みち - зам
はし - гүүр
しんごう - гэрэл дохио
いま - одоо
まっすぐ - шууд
よく - сайн

こまったな。 - Яанаа!
なんに つかいますか。 - Юунд хэрэглэх вэ?

Дүрэм

1. ~とき、 ~

V энгийн хэлбэр
Aーい
Naーな
N+の
とき、~үед ~, үедээ ~,цагт ~,цагдаа ~

がいこくへ いく とき、 パスポートが いります。 
Гадаад явах үед паспорт хэрэгтэй.

おかね が ない とき、 ともだち に かります。 
Мөнгөгүй үедээ найзаасаа зээлдэг.

せんしゅう とうきょうへ いった とき、 この しゃしんを とりました。 
Өнгөрсөн долоо хоногт Токио явах үедээ энэ зургийг авсан.

いそがしい とき、 10じごろ まで はたらきます。 
Ажил ихтэй үед арван цаг болтол ажилладаг.

ひまな とき、 テレビ を みたり、 ほんを やんだり します。 
Чөлөөт цагаараа зурагт үзэж ном уншдаг.

がくせい の とき、 よく スキー に いきました。 
Сурагч байхдаа цанаар их гулгадаг байлаа.

2. ~と、 ~

V толь бичгийн хэлбэр
V-ない
と、~вал ~, бал ~,магч ~,нгуут ~

Ямар нэгэн учир явдал гарах буюу ямар нэгэн үйл хөдөлгөөн хийхэд ондоо учир явдал үйл хөдөлгөөн аяндаа дагалдан гарах нөхцөлд, өөрөөр хэлбэл өмнөх учир явдал үйл хөдөлгөөн нь дараах учир явдал үйл хөдөлгөөний нөхцөл нь болсон байдалд түрүүчийн учир явдал үйл хөдөлгөөн нь と оор илэрхийлэгддэг.

この バトンを おす と、 きかい が うごきます。 
Энэ товчлуурыг дармагч машин ажилладаг.

にほんご が わからない と、 こうじょう へ いって、 とまります。 
Япон хэл эс мэдвэл үйлдвэрт очоод бэрхшээлтэй тулна.

この みちを まっすぐ いく と、 みぎに えき が あります。 
Энэ замаар шууд явбал баруун гар талд буудал байгаа.

* とийн арын өгүүлбэрт зорилт, хүсэлт, хүсэл, найдлага гэх мэтийн хэллэгийг хэрэглэж болохгүй!

3. を дагавар 2
を дагавар бол үйл үгийн өгүүлэгдэхүүнийг илэрхийлэхэд хэрэглэгддэг тухай Зургадугаар хичээлд үзсэн билээ. Түүнээс гадна あるきます、 わたります、 さんぽします гэх мэт нааш цааш шилжих гэсэн утгатай үйл үгийн хөдөлгөөн явагдах орон зайг(өнгөрөх газар) илэрхийлэхэд хэрэглэгддэг.

はし を わたります。 Гүүрээр гарна.

こうえん を さんぽします。 Цэцэрлэгээр зугаална.

Saturday, August 19, 2006

第17課

文型

1. 写真を 撮らないで ください。
2. 毎日 勉強しなければ なりません。
3. 土曜日の 午後 勉強しなくても いいです。

例文

1. 危ないですから、 この 機械に 触らないで ください。
   。。。わかりました。 気を つけます。
2. コーヒーに 砂糖を 入れましょうか。
   。。。いいえ、 入れないで ください。
3. 工場の 人は 英語が わかりますか。
   。。。 いいえ、 わかりません。
      ですから、 日本語で 話さなければ なりません。
4. 何時にまで センターへ 帰らなければ なりませんか。
   12時までに 帰らなければ なりません。
5. 毎日 レポートを 出さなければ なりませんか。
   。。。いいえ、 毎日 出さなくても いいです。
      毎週 金曜日に 出して ください。

会話

田中: 工場に 中で 機械や 製品に 触らないで ください。
ラオ: わかりません。
ラオ: わあ、 すごい 音ですね。
    田中さん、 あの ロボットの 写真を 撮っても いいですか。
田中: いいえ、 だめです。
    許可を もらわなければ なりません。
ラオ: そうですか、 残念です。

新しい 言葉

忘れます II (わすれる、 わすれて) - мартах 
なくします II (なくす、 なくして) - гээх
しんぱいします III (ーする、 ーして) - санаа зовох
きを つけます II (きを つける、 きを つけて) - анхаарах
いれます I (いれる、いれて) - оруулах
だします I(だす、だして) - гаргах, өгөх, тушаах
とめます II(とめる、とめて) - зогсоох
かえします I(かえす、かえして) - буцаах
ぬぎます I(ぬぐ、 ぬいで) - тайлах(хувцас)
さわります I (さわる、 さわって) - гар хүрэх

たいせつ「な」 - чухал
すごい - сүрхий
あぶない - аюултай

おと - дуу чимээ
ロボット - робот
きょか - зөвшөөрөл
スイッチ - товчлуур
クーラー - хөргүүр
ヒーター - халаагуур
まいしゅう - долоо хоног бүр
~までに - болтол , хүртэл
ですから - ийм учраас

だめです。 - Болохгүй.
ざんねんです。 - Харамсалтай.

Дүрэм

ない хэлбэр
1.ない хэлбэрийг үүсгэх нь.

2.ない хэлбэрийг хэрэглэх нь 1.
V-ない で ください - V-я, ё, е, аарай4.
Адилтгал : V-て ください  V-аарай4.

しゃしんを とらないで ください。 Зураг битгий аваарай.
しゃしんを とって ください。 Зураг аваад өгөөч.

3.ない хэлбэрийг хэрэглэх нь 2.
V-なければ なりません  V-үгүй бол болохгүй
Энэ хэллэг бол зайлшгүй биелүүлэх ёстой үйл явдлыг илэрхийлдэг. Утгын хувьд үгүйсгэсэн өгүүлбэр биш байгааг анхаараарай.

毎日 べんきょうしなければ なりません。
Өдөр бүр хичээлээ хийхгүй бол болохгүй.

4.ない хэлбэрийг хэрэглэх нь 3.
V-なくても いいです V-үгүй ч болно.

どようびの ごご、 べんきょしなくても いいです。

5. Дайвар үг までに.
Үйл хөдөлгөөн нь эцсийн эцэст заавал өрнөх нөхцөлийг илтгэдэг.

よる 12じ までに センターへ かえらなければ なりません。